Onderzoeksdirecteur Netspar
Vanaf 1 januari 2023 treedt naar verwachting de Wet Toekomst Pensioenen in werking. Het gaat om een van de grootste hervormingen in het pensioenstelsel in Nederland ooit. Pensioenuitvoerders krijgen dan 4 jaar de tijd om pensioenregelingen aan te passen aan de nieuwe wet, dus uiterlijk tot 1 januari 2027. DSI gecertificeerden krijgen ook met deze regeling te maken. Hoe adviseert u uw klanten hierover en wat houden de nieuwe wijzigingen in? Theo Nijman, hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg en onderzoeksdirecteur van het kennisnetwerk Netspar, ziet voor de pensioenbeleggers belangrijke uitdagingen.
“De grote keuze die op de sector afkomt, als de Wet Toekomst Pensioenen erdoor is, is dat er door de sociale partners gekozen moet worden tussen een solidaire premieregeling of een flexibele premieregeling”, geeft Nijman aan. “De solidaire premieregeling vereist een nieuwe manier van denken die we niet kennen uit de huidige uitkeringsregeling. En bij de flexibele regeling zal de deelnemer begeleid moeten worden in vele keuzes die hij of zij kan maken, ook op gebied van beleggen. Er gaat dus een heleboel veranderen.”
Als hoogleraar beleggingstheorie aan de Universiteit van Tilburg is Nijman sinds 2004 betrokken bij de pensioendiscussie. Hij heeft zich samen met zijn collega onderzoekers van Netspar de afgelopen jaren beziggehouden met de aanstaande nieuwe pensioenregeling. “Het idee van Netspar is om met partners uit de sector die expertise hebben op een specifiek gebied, een onderwerp binnen de pensioendiscussie op te pakken en de stand van de wetenschappelijke kennis rondom dat onderwerp zoveel mogelijk in beeld te brengen.”
De nieuwe wet schept ruimte voor nieuwe pensioencontracten die eerder perspectief bieden op een koopkrachtig pensioen. Het pensioen wordt straks wel beweeglijker en sluit beter aan bij de economische ontwikkelingen van de afgelopen jaren. Als het goed gaat met de economie, dan gaat het verwachte pensioen of de uitkering sneller omhoog. Gaat het economisch slechter? Dan kan het ook omlaag gaan.
Nijman meent dat de nieuwe pensioenwet daarnaast nog een andere belangrijke ontwikkeling kent. “Een van de grote verbeteringen is dat er beleggingsbeslissingen genomen kunnen worden per leeftijdsgroep. Er is dus niet meer het probleem dat er een oplossing gevonden moet worden die zowel voor jongeren als ouderen aantrekkelijk zou zijn. Die spagaat waar we met ze allen inzaten, die zijn we kwijt”.
Sociale partners dienen als het wetsvoorstel realiteit wordt een keuze te maken tussen een van de twee regelingen. “Als een fonds kiest voor een solidaire regeling, dan verandert er niet veel op het gebied van inspraak in de beleggingsrisico’s voor deelnemers. Wat in die regeling straks wel nieuw is voor de beleggingsprofessionals, is dat ze de risicobereidheid van de populatie moeten meten en moeten laten doorwegen in de beleggingskeuzes en in de toedeling van die rendementen naar persoonlijke vermogens”, geeft Nijman aan. “Dat in kaart brengen leidt tot een heleboel vragen. Als dat bijvoorbeeld laat zien dat jongeren minder risico willen nemen dan ouderen, terwijl alle onderzoeken laten zien dat juist het omgekeerde noodzakelijk is voor een gezond pensioen, wat doe je dan als adviseur? Als juist gekozen wordt voor de flexibele premieregeling zullen individuele deelnemers beleggingskeuzes moeten gaan maken, waarbij adequaat advies evenzeer noodzakelijk zal zijn.
Met de Wtp wordt een belangrijke stap gezet in de hervorming van het Nederlandse pensioenstelsel.
Om de uitvoering van het nieuwe stelsel succesvol te maken, is het belangrijk dat deelnemers vertrouwen krijgen in de regeling. Door vertrouwen zal een consument sneller actief beslissingen nemen. De communicatie door de DSI professional speelt hierin een cruciale rol volgens Nijman. “De pensioensector heeft het pensioenproduct erg ingewikkeld gemaakt. De werking van het stelsel is lastig uit te leggen aan de deelnemer. En dat is slecht voor het vertrouwen. Sociale partners en overheid hebben er daarom voor gekozen om de opzet te veranderen. Dat levert echter ook weer nieuwe dilemma’s op waar duidelijke antwoorden op geformuleerd moeten worden.”
De rol van de professional in pensioenbeleggen gaat dus verande- ren. Welke vorm dit krijgt, zal de toekomst moeten gaan uitwijzen. Robo-advies zal onvermijdelijk een rol gaan spelen. Mede omdat zeker in het geval van de flexibele premieregeling de keuzes die door deelnemers gemaakt moeten worden groot zullen zijn. Maar ook de menselijke (communicatieve) factor gaat veranderen. Een adequate vakinhoudelijke kennis is hierin cruciaal. Neem de ontwikkelingen serieus en informeer uzelf op korte termijn uitgebreid over deze nieuwe pensioen wetgeving.
Caja de Groot Chief Operational Officer Auréus Group
Jan Willem Nieuwenhuys Medeoprichter en Directeur Fair Capital Partners
Floris Mreijen (vanaf 1 april 2022 algemeen directeur van DSI) in gesprek met George Möller (de oprichter van DSI) Stichting DSI